هزینه عوارض خروج از کشور + روش های مختلف پرداخت این هزینه

عوارض خروج از کشور یکی از ابزارهای مالیاتی است که در بسیاری از کشورها به منظور تأمین هزینه های مختلف دولتی و توسعه زیرساخت ها به کار گرفته می شود. در ایران، این عوارض از تمامی مسافرانی که قصد خروج از مرزهای کشور را دارند، دریافت می شود. این مالیات به صورت سالانه توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و اعلام می شود و از آن به عنوان یک منبع درآمدی برای دولت استفاده می شود. در این مقاله، به بررسی جزئیات عوارض خروج، میزان هزینه ها و روش های پرداخت آن در سال ۱۴۰۳ خواهیم پرداخت.
مفهوم عوارض خروج از کشور به زبان ساده تر
همانطور که در مقدمه نیز اشاره شد، عوارض خروج از کشور، در واقع مالیاتی است که از مسافرانی که قصد سفر به خارج از کشور دارند، دریافت می شود. این مالیات آنطور که گفته می شود به منظور تأمین هزینه های مختلف دولت، از جمله توسعه زیرساخت های گردشگری، بازسازی روستاهای مرزی، و حتی تأمین بودجه های اضطراری به کار گرفته می شود. در ایران، این عوارض از تمامی مسافرانی که به هر دلیلی قصد خروج از کشور را دارند (اعم از سفرهای تفریحی، کاری، درمانی یا زیارتی) دریافت می شود.

هزینه عوارض خروج از کشور در سال 1403 چقدر است؟
در سال ۱۴۰۳، مبلغ عوارض با افزایش قابل توجهی همراه بوده است. این افزایش در راستای سیاست های اقتصادی دولت برای تأمین منابع مالی بیشتر و مدیریت بهتر سفرهای خارجی انجام شده است. در این سال، این هزینه به صورت پلکانی افزایش یافته و برای سفرهای اول، دوم و سوم به ترتیب ۵۲۰,۰۰۰، ۷۸۰,۰۰۰ و ۱,۰۴۰,۰۰۰ تومان تعیین شده است. این افزایش نسبت به سال ۱۴۰۲، به میزان ۳۰ درصد بیشتر بوده و هدف از آن، تأمین مالی بهتر پروژه های دولتی و کاهش فشار بر بودجه عمومی اعلام شده است.
جزئیات عوارض خروج از کشور در سال ۱۴۰۳
نوع سفر | تعداد سفر در سال | میزان عوارض (تومان) |
---|---|---|
سفرهای سیاحتی و تفریحی | سفر اول | ۵۲۰,۰۰۰ |
سفر دوم | ۷۸۰,۰۰۰ | |
سفر سوم و بیشتر | ۱,۰۴۰,۰۰۰ | |
سفرهای زیارتی (حج تمتع و عمره) | همه سفرها | ۱۷۲,۰۰۰ |
این نرخ ها بر اساس نوع سفر و تعداد سفرها در طول یک سال تعیین شده اند و به صورت پلکانی افزایش می یابند. به عبارت دیگر، با افزایش تعداد سفرهای یک فرد در طول سال، میزان عوارض خروج از کشور برای او بیشتر می شود.

عوامل مؤثر بر تعیین نرخ عوارض خروج چه هستند؟
چندین عامل بر تعیین نرخ عوارض خروج تأثیر می گذارند. این عوامل اغلب شامل موارد زیر می شوند:
- سیاست های اقتصادی دولت: دولت ها به منظور تأمین منابع مالی و مدیریت اقتصادی، ممکن است نرخ عوارض خروج را افزایش دهند. این افزایش ها معمولاً در سال های سخت اقتصادی بیشتر مشاهده می شود (مانند چند سال اخیر ایران).
- هزینه های مربوط به توسعه زیرساخت ها: هزینه های مربوط به توسعه زیرساخت های گردشگری و مرزی نیز بر تعیین نرخ تأثیرگذار هستند. هر چقدر که این هزینه ها بیشتر باشد، دولت ممکن است نرخ عوارض را افزایش دهد.
- تقاضای خروج از کشور: افزایش تقاضای سفرهای خارجی نیز می تواند یکی از عوامل مؤثر بر افزایش نرخ عوارض باشد. در صورتی که تعداد سفرهای خارجی افزایش یابد، دولت می تواند با افزایش عوارض، این تقاضا را مدیریت کند (دقیقا مانند وضعیت کنونی کشور ما).
نحوه پرداخت عوارض خروج از کشور به چه صورت است؟
از هر طریقی که قصد سفر به خارج از کشور را داشته باشید می توانید به 2 صورت حضوری و آنلاین اقدام به پرداخت عوارض کنید. با هر روش که راحت تر هستید می توانید رسید پرداخت را دریافت کرده و از آن برای خارج شدن از کشور استفاده کنید:
+ پرداخت حضوری:
- مراجعه به شعب بانک ملی
- استفاده از دستگاه های کارت خوان یا خودپردازهای مستقر در فرودگاه ها (توصیه می شود قبل از سفر با روش های دیگر اینکار را انجام دهید تا استرسی قبل از سفر نداشته باشید)

+ پرداخت آنلاین:
- استفاده از سامانه های اینترنتی پرداخت عوارض خروج از کشور
- پرداخت از طریق اپلیکیشن های موبایلی مخصوص پرداخت عوارض (امروزه اپ های معتبر مختلفی در دسترس هستند که می توانید از یکی از آن ها استفاده کنید)
این روش ها به مسافران امکان می دهند تا به سادگی و بدون نیاز به مراجعه حضوری، عوارض خود را پرداخت کنند. باز هم تاکید می شود که پرداخت آنلاین به ویژه برای افرادی که زمان کافی برای مراجعه به بانک ندارند، بسیار مناسب تر است.

چه افرادی از پرداخت عوارض هنگام خروج از کشور معاف هستند؟
در برخی موارد خاص، افراد از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف می شوند. اگر شما هم جزء هر یک از گروه های زیر هستید دیگر نیازی به پرداخت هزینه اضافی حین خروج از کشور نباشید:
- افرادی که به دلیل شغل خود مجبور به سفرهای مکرر خارجی هستند: این افراد شامل خدمه پرواز و دریابانان می شوند و چون مکررا در رفت و آمد هستند هیچ هزینه ای پرداخت نمی کنند.
- دانشجویانی که در خارج از کشور مشغول به تحصیل هستند: دانشجویانی که به دلایل تحصیلی به طور مکرر از کشور خارج می شوند، تحت شرایط خاصی از پرداخت عوارض معاف می شوند.
- بیمارانی که برای درمان به خارج از کشور می روند: افرادی که با مجوز شورای پزشکی برای درمان به خارج از کشور می روند، از پرداخت عوارض معاف هستند.
- جانبازانی که برای درمان به خارج از کشور می روند: جانبازان نیز در صورت سفر به خارج از کشور برای درمان، از پرداخت عوارض معاف هستند و بعضا کمک هزینه نیز دریافت می کنند.
- افرادی که پاسپورت سیاسی دارند: این افراد نیز از پرداخت عوارض خروج معاف هستند.
حواستان به پرداخت به موقع عوارض باشد تا به مشکلی پیش نیاید ….
با وجود امکان پرداخت آنلاین و حضوری، هنوز هم برخی مشکلات و چالش ها در پرداخت عوارض خروج از کشور وجود دارد. به عنوان مثال یکی از مهم ترین چالش ها، زمان بندی نامناسب پرداخت عوارض است. بسیاری از مسافران تا لحظه آخر قبل از سفر، پرداخت عوارض را به تعویق می اندازند که این موضوع می تواند مشکلاتی در عبور از مرزها (به خصوص در سفرهای هوایی) ایجاد کند. به همین دلیل، توصیه می شود که پرداخت عوارض بلافاصله بعد از قطعی شدن سفر انجام شود تا از بروز هرگونه مشکل جلوگیری به عمل آید.
تفاوت عوارض خروج از کشور برای سفرهای زیارتی و سیاحتی
عوارض خروج از کشور برای سفرهای زیارتی و سیاحتی تفاوت های مشخصی دارد که ناشی از سیاست های حمایتی دولت برای سفرهای مذهبی است. به طور معمول، عوارض خروج برای سفرهای زیارتی کمتر از سفرهای تفریحی تعیین می شود. برای مثال، کسانی که به عتبات عالیات، حج تمتع یا عمره مشرف می شوند، مبلغ کمتری پرداخت می کنند. این تفاوت ها به دلیل حمایت از سفرهای دینی و کاهش هزینه های این سفرها برای زائران است. در مقابل، برای سفرهای سیاحتی یا گردشگری، مبلغ عوارض معمولا بیشتر است. این موضوع به تشویق سفرهای زیارتی و مدیریت خروج ارز از کشور مربوط می شود. بنابراین، قبل از سفر، نوع سفر خود را مشخص کرده و از جزئیات مبلغ مربوطه مطلع شوید.
آیا عوارض خروج کشور قابل استرداد است؟
بله، در برخی شرایط خاص، عوارض خروج از کشور قابل استرداد است. اگر سفر شما به هر دلیلی لغو شود و از کشور خارج نشوید، می توانید مبلغ پرداخت شده را پس بگیرید. برای این کار باید به همان مرجعی که عوارض را پرداخت کرده اید (مثلا سامانه های آنلاین یا بانک ها) مراجعه کنید. ارائه مدارک لازم مثل رسید پرداخت، مدارک شناسایی و مدارک مرتبط با لغو سفر (مانند بلیت باطل شده) ضروری است. البته در نظر داشته باشید که بازگشت وجه ممکن است چند روز زمان ببرد. توصیه می شود قبل از هر اقدام، قوانین و رویه های جاری استرداد عوارض را از طریق سایت های رسمی مرتبط بررسی کنید.

جمع بندی کنیم؟
همانطور که اشاره شد پرداخت عوارض مورد بحث می تواند برای بیشتر مسافرانی که قصد مسافرت به خارج از کشور را دارند الزمیست و از طریق روش ها مختلفی قابل انجام است. با توجه به اهمیت این موضوع، مسافران باید از جزئیات مربوط به عوارض خروج از کشور و نحوه پرداخت آن آگاه باشند تا بتوانند با خیالی آسوده به سفرهای خارجی خود بپردازند. در نهایت، پرداخت این عوارض نه تنها به عنوان یک منبع درآمدی برای دولت، بلکه به عنوان یکی از ابزارهای مدیریتی در کنترل تقاضای سفرهای خارجی نقش مهمی ایفا می کند.
پاسخ به سوالات پرتکرار در مورد عوارض خروج از کشور
خیر، عوارض خروج برای سفرهای زمینی، هوایی و دریایی متفاوت است. سفرهای هوایی به دلیل هزینه های بیشتر و زیرساخت های گران تر، عوارض بالاتری دارند. برای مثال، عوارض سفرهای زمینی (مانند سفر به کشورهای همسایه با خودرو یا اتوبوس) به طور معمول پایین تر است. بهتر است پیش از سفر، نرخ دقیق را از مراجع رسمی جویا شوید.
بله، عوارض خروج از کشور برای تمام گروه های سنی، از جمله کودکان و نوزادان، اعمال می شود. مبلغ عوارض برای افراد زیر 18 سال همانند بزرگسالان است و تفاوتی ندارد. این موضوع به این دلیل است که عوارض به ازای هر نفر محاسبه می شود و سن افراد در تعیین نرخ تاثیری ندارد. توصیه می شود هنگام برنامه ریزی سفر خانوادگی، این هزینه را در نظر بگیرید.